Ezan ve
ikamet
Ezan ve ikamet okumak sünnet-i müekkededir. İkisi de
sadece farz namazlar için okunur. Nafile için okunmazlar. Bir kimse, kazaya
kalmış birkaç namazı arka arkaya kılarsa veya iki namazı cem’ederse, sadece bir
ezan okur. Fakat her farz için ayrı ayrı ikamet getirir.
Ezan Şöyle Okunur:
“Allahü ekber, Allahü ekber, Allahü ekber, Allahü
ekber.
Eşhedü en la ilahe illallah, eşhedü en la ilahe
illallah.
Eşhedü enne Muhammeden resulullah, eşhedü enne
Muhammeden resulullah.
Hayye alessalat, hayye alessalat.
Hayye alel felah, hayye alel felah.
Allahü ekber, Allahü ekber.
La ilahe illallah.”
Meali:
(Allah en büyüktür, Allah en büyüktür, Allah en
büyüktür, Allah en büyüktür.
Ben, şehadet ediyorum ki, Allah’tan başka ilah yoktur.
Ben, şehadet ediyorum ki, Allah’tan başka ilah yoktur.
Ben, şehadet ediyorum ki, Muhammed aleyhisselam
Allah’ın peygamberidir. Ben, şehadet ediyorum ki, Muhammed aleyhisselam
Allah’ın peygamberidir.
Namaza gelin. Namaza gelin.
Felaha [kurtuluşa] gelin. Felaha [kurtuluşa] gelin.
Allah en büyüktür. Allah en büyüktür.
Allah’tan başka ilah yoktur.)
Ezanın
şartları:
1- Ezan okuyan kimsenin Müslüman olması.
2- Ezan okuyan kimsenin mümeyyiz olması.
3- Tertibe riayet edilmesi.
4- Kelimeler arasında uzun fasıla verilmemesi.
5- Başkasının ezanına bina edilmemesi.
6- Şayet cemaat için okunuyorsa, yüksek sesle
okunması.
7- Vaktin girmiş olması.
8- Ezan okuyan kimsenin erkek olması.
Ezanın
sünnetleri:
1- “Terci” yapmak. Yani Kelime-i şehadeti yüksek sesle
söylemeden önce, kendi kendine gizli olarak söylemek.
2- “Tertil” yapmak. Yani her kelimeyi teker teker
okumak. Tekbirlerin her çifti ise, birer sesle okunur.
3- Sabah ezanında “Tesvib” yapmak. Yani “hayye
alel-felah” dedikten sonra iki defa, “essalatü hayrün minennevm” sözlerini
söylemek.
4- Kıbleye dönmek ve “hayya alessalat” derken sağa,
“hayye alelfelah” derken de sola başıyla dönmek.
5- Ezan okuyacak kimsenin; şehadeti makbul, adil biri
olması, sesinin gür ve güzel olması.
6- Ezanı, duyan kimsenin; müezzinin dediğini tekrar
etmesi sünnettir. Ancak müezzin, “hayya alessalat” ve “hayye alelfelah”
dediğinde; “la havle vela kuvvete illa billah” denir. Sabah ezanında, “essalatü
hayrün minennevm” dediğinde de, “sadakte ve berirte” denir. Ayrıca hem
müezzinin hem de ezanı duyan kimsenin; ezan bittikten sonra, Peygamber
efendimize salat (salevat) getirmesi ve şu duayı okuması sünnettir:
“Allahümme Rabbe hazihid-da’vetit-tammeti
vessalatil-kaimeti ati Muhammedenil el-vesilete vel-fadilete veb’ashu makamen
mahmuden-il-lezi veadtehu inneke la tuhliful-miade.” Meali: (Ey bu eksiksiz
da’vetin ve zamanı gelmiş namazın rabbi olan Allah’ım! Hazret-i Muhammed’e;
Vesile’yi, Fadile’yi, yüce ve yüksek olan dereceyi ihsan buyur ve Onu,
kendisine va’d ettiğin Makam-ı mahmud’e ilet, şüphesiz sen sözünden caymazsın.)
İkamet (Kamet) Şöyle Okunur
“Allahü ekber, Allahü ekber.
Eşhedü en la ilahe illallah.
Eşhedü enne Muhammeden resulullah.
Hayye alessalat.
Hayye alel felah.
Kad kametis-salat. Kad kametis-salat.
Allahü ekber, Allahü ekber.
La ilahe illallah.
Meali:
(Allah en büyüktür, Allah en büyüktür.
Ben, şehadet ediyorum ki, Allah’tan başka ilah yoktur.
Ben, şehadet ediyorum ki, Muhammed aleyhisselam
Allah’ın peygamberidir.
Namaza gelin.
Felaha [kurtuluşa] gelin.
Namaz başladı. Namaz başladı.
Allah en büyüktür. Allah en büyüktür.
Allah’tan başka ilah yoktur.)
İkamet hakkında bazı meseleler
İkametin şartları ve sünnetleri ezanınki gibidir.
1- İkameti; harflerin mahreçlerine riayet etmekle
beraber, sür’atlice okumak sünnettir. Son kelime yani “la ilahe illallah”
hariç, diğer kelimeler, bir nefeste; ikişer ikişer beraber okunur.
2- İkamet getiren kişi, “Kad kametis-salat, kad
kametis-salat” dediğinde, cemaat; “Ekamehellahü ve edameha madametis-semavatu
vel-erdu” (Yerler ve gökler var olduğu müddetçe Allah, bu namazı kullarına
kıldırsın ve devam ettirsin,) der.
3- İkametin başında; peygamber efendimize, salavat
getirmek sünnettir. Mesela, (Allahümme salli ala Muhammedin ve ala ali
Muhammed) denir.
4- Ezan ile ikamet arasında dua etmek sünnettir. Çünkü
Ezan ile ikamet arasında yapılan duanın reddedilmeyeceği varid olmuştur.
5- Ezan okuyan kimsenin, ikameti de okuması mendubtur.
6- Kadınlar, kendi aralarında cemaatle namaz
kıldıkları zaman, ikamet getirmeleri sünnettir. Fakat ezan okumaları sünnet
değildir.
7- Şayet ikamet ile tekbiret-ül-ihram (namaza başlama
tekbiri) arasında iki rekât namaz kılınacak kadar ara verilirse, ikamet tekrar
okunur.
Ezan ve
ikameti bozan şeyler:
1- Müezzinin dinden çıkması.
2- Müezzinin delirmesi.
3- Müezzinin sarhoş olması.
4- Müezzinin, susma veya konuşma ile ezan veya ikamete
ara vermesi.
5- Müezzinin, ezan veya ikametten bir kelimeyi
okumaması.